İşçilerin sağlık veya başka nedenlerle sıklıkla rapor almaları, işverenlerin şikayet ettikleri konuların başını çektiğini söylersek yanlış olmayacaktır. Özellikle üretim ve hizmet sektöründe çalışan işçilerin sık sık izin almaları işvereni kolayca zarara uğratabilmektedir.
Peki bu durumda işveren, işçinin sık sık rapor almasının, iş organizasyonunu ve iş gücü planlamasını olumsuz etkilemesi nedeniyle, iş sözleşmesini işçinin yeterliliğinden kaynaklanan geçerli bir nedene dayandırarak feshedebilir mi?
Sorumuzun cevabı Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2015/311 E. 2015/945 K. ve 26.01.2015 tarihli kararında incelenmiştir;
Davacı vekili; müvekkilinin görevlerini başarı ile yerine getirdiğini, geçmişte hemen hemen hiç rapor almadığını, ilk kez ciddi olarak rahatsızlık geçirdiğini ve doktor tarafından rapor verildiğini, bunun sonucu da haksız olarak iş sözleşmesinin feshedildiğini belirterek, feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı vekili; davacı tarafça açılan davanın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davacının şirkette tıbbi mümessil olarak çalıştığını, davacının 27.5.2013-21.9.2013 tarihleri arasında yaklaşık dört aylık süre içinde iki farklı sebepten insan kaynaklarına iletilen sağlık kurulu raporları ve bu raporları muhtelif defalar uzatması sebebi ile görevine devam etmemesi bu dört aylık süre içinde yalnızca 11.7.2013-12.7.2013 tarihlerinde iki gün süreyle görevine devam ettiğinin görüldüğünü, davacının 27.5.2013-21.9.2013 tarihleri arasında görevine devam ettiği iki gün dışında yöneticileri tarafından sağlık durumu ile ilgili olarak görüşmek için muhtelif defalar aranmasına rağmen kendisinden cevap alınamadığını, iletişim kurulamadığını, bunun üzerine yazılı savunma istendiğini, şirketin davacıdan beklediği işini özenle ve verimli yapma yükümlülüğünü yerine getirmemesi güveni kötüye kullanması, davacının tüm bu davranışları nazara alınarak müvekkili şirket ile davacı arasındaki mevcut iş sözleşmesinin haklı sebeplerle bildirimsiz olarak feshedildiğini, bu sebeplerle açılan davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davalı işverenin fesih bildiriminin kanunda yer alan usul ve esaslara uygun yapılmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, feshin geçersizliği ile davacının işe iadesine karar verilmiştir. Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi;
İş sözleşmesinin, davacının ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışları sebebiyle işverence haklı olarak feshedilip feshedilmediği noktasında taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.
4857 Sayılı Kanunun 25. maddesinin ( II ) numaralı bendinde, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller sıralanmış ve belirtilen durumlarla benzerlerinin varlığı halinde, işverenin iş sözleşmesini haklı fesih imkanının olduğu açıklanmıştır. Yine değinilen bendin ( e ) alt bendinde, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan işçi davranışlarının da işverene haklı fesih imkanı verdiği ifade edilmiştir. Görüldüğü üzere kanundaki haller sınırlı sayıda olmayıp genel olarak işçinin sadakat borcuna aykırılık oluşturan söz ve davranışları işverene fesih imkanı tanımaktadır.
Dosya içeriğine göre, davalı işverenlikte uzman tıbbi satış mümessili olarak çalışan davacının iş sözleşmesi, davalı tarafından 16.9.2013 tarihi itibariyle yöneticisinin iyiniyetle kendisine ulaşma çabalarına aynı şekilde karşılık vermemesi, şirketin kendisinden beklediği işi özenle ve verimli yapma yükümlülüğünü yerine getirmemesi, 27.5.2013 tarihinden fesih tarihine kadar geçen dönem zarfında 11.7.2013 ve 12.7.2013 tarihleri dışında görevine devam etmemesi sebepleriyle 4857 Sayılı Kanunun 25/II- ( e ) maddesi uyarınca feshedilmiştir.
İşyeri dosyasına göre; davacının 27.5.2013 tarihinden 23.9.2013 tarihine kadar, fesih bildiriminde belirtilen günler haricinde farklı tarihlerde ve silsile halinde sağlık raporları aldığı sabittir. Davacının bu şekilde sık sık rapor alması eyleminin; yürütülen işin sürekliliği dikkate alındığında, iş yerinde olumsuzluklara yol açacağı, işin yürütümünü bozacağı açıktır. Bu haliyle iş sözleşmesinin sürdürülmesi işverenden beklenemez. Davalı işveren tarafından yapılan feshin haklı sebep ağırlığında olmasa da geçerli sebebe dayandığının kabulü gerekir. Bu itibarla işe iade isteğinin reddi gerekirken, yazılı şekilde işe iadeye karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ
-İşçinin sık sık rapor alması ve devamsızlık yapması iş akdinin feshi için geçerli bir sebeptir.
-Sık sık rapor alma eyleminin; yürütülen işin sürekliliği dikkate alındığında, iş yerinde olumsuzluklara yol açacağı, işin yürütümünü bozacağı açıktır. Bu haliyle iş sözleşmesinin sürdürülmesi işverenden beklenemeyecek ve iş sözleşmesini geçerle nedenle feshedebilecektir.
Av. Gözde Gökçe
Okyay | Evren
Avukatlık & Arabuluculuk Ofisi
www.okyayevren.av.tr