Emeklilik Sebebi ile İş Akdini Fesheden İşçi Başka Yerde Çalışırsa Kıdem Tazminatını İade Etmek Zorunda mıdır ?

Halen yürürlükte bulunan 1475 sy İş Kanunu’nun 14.maddesinde; işçinin bağlı bulunduğu kurum veya sandıktan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla ayrılması halinde, kıdem tazminatına hak kazanılabileceği hükme bağlanmıştır.  Buna göre;  bağlı bulunduğu kurum veya sandıktan yaşlılık, emeklilik, malullük ya da toptan ödemeye hak kazanmış olan işçi iş akdini emeklilik sebebi ile feshedebilir ve kıdem tazminatına hak kazanabilir.

Yine aynı maddede; emeklilik aylığına hak kazanmamış olsa dahi; işçinin emeklilik konusunda yaş hariç diğer şartları yerine getirmesi halinde kendi istemi ile işten ayrılması imkanı tanınmıştır.

Başka bir anlatımla, sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayan işçi, yaş şartı sebebiyle emeklilik hakkını kazanamamış olsa da, anılan bent gerekçe gösterilmek suretiyle iş yerinden ayrılabilecek ve kıdem tazminatına hak kazanabilecektir.

Ancak, işçinin iş yerinden ayrılmasının yaş hariç emekliliğe dair diğer kriterleri tamamlaması üzerine çalışmasını sonlandırması şeklinde gelişmesi ve bu durumu işverene bildirmesi gerekir.

Fakat günümüz koşullarında yaş hariç diğer kriterlerin çok genç yaşlarda tamamlanabilmesi sebebi ile bu haktan yararlanmak isteyen işçilerin daha sonra başka bir işyerinde çalışmaya devam ettikleri de görülmektedir.

Emekilik sebebi ile iş akdini feshedip kıdem tazminatını alan işçinin bir başka işyerinde çalışmasının dürüstlük kuralına uyup uymayacağı bugüne kadar çok tartışılmış olup, konu hakkında Yargıtay’ın çok sayıda farklı yönde kararı bulunmaktaydı.

Yargıtay 22.Hukuk Dairesi’nin 17.04.2018 tarih ve 2015/27869 E ve 2018/8778 K sy kararında da bu konu yine tartışılmış ve bu defa işçi lehine karar verilmiştir. Karara konu olan olaylarda;

Davalı işçi, davacı işverene sunduğu 24/01/2011 tarihli dilekçesiyle, iş sözleşmesini yaş dışında kalan emeklilik koşullarını sağladığı gerekçesiyle feshetmiştir. Fesih bildirimi ekinde, koşulların sağlandığına dair Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan alınan belge sunulmuştur. Davacı işverence de, davalı işçiye 28.812,36 TL kıdem tazminatı ödemesi yapılmıştır.

Davacı işveren ise davasında daha sonra öğrenildiği üzere, işçinin fesihteki gerçek sebebinin başka bir işyerinde çalışmak amacını taşıdığını, hakkın kötüye kullanımı sebebiyle kıdem tazminatının haksız yere ödendiğini ileri sürerek, ödenen meblağın ödeme tarihinden itibaren kanuni faiziyle birlikte tahsilini istemiştir.

Yerel Mahkemece, davalı işçinin fesihten kısa süre sonra başka bir işyerinde çalışmaya başlamış olduğuna dikkat çekilerek, feshin hakkın kötüye kullanımı niteliğinde olduğu kabul edilmiş ve bu sebeple de işverence ödenen kıdem tazminatının, davalı işçiden tahsiline karar verilmiştir.

Kararı, davalı işçi temyiz etmiştir.

yargitay

Yargıtay 22.Hukuk Dairesi’ne göre; İşçinin, iş sözleşmesini emeklilik sebebine dayalı olarak feshetmesine rağmen, başka bir işte çalışmaya başlamasının kanuni hakkın kötüye kullanımı olup olmadığı uyuşmazlığın çözümü açısından tartışılması gereken noktayı oluşturmaktadır.

İşçinin emeklilik sebebi ile iş sözleşmesini feshetmesinden sonra, yeniden çalışmasını gerektirecek durumlar ortaya çıkabileceği gibi, işçinin bu hakkını kendisi için daha olumlu sonuçlar doğurabileceğini düşündüğü bir başka iş yerinde çalışma amacı ile de kullanması mümkündür. Mülga 1475 Sayılı İş Kanunu’nun 14/1-5 maddesindeki düzenleme açısından, kanun koyucunun amacının, işçinin çalışma yaşamını aktif olarak sonlandırması olduğundan bahsedilemez.

Çalışmakta olduğu iş yerinde yıpranmış olan ve bu arada sigortalılık yılı ile prim ödeme süresine dair yükümlülüklerini tamamlayan işçinin, kendisi için çalışma şartlarının daha olumlu olduğunu düşündüğü bir iş yerinde çalışma amacı ile bu hakkını kullanması halinde, 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 2. maddesinde öngörülen dürüstlük kuralına aykırı davranmış olduğu kabul edilemez.

Kanunen tanınmış emeklilik sebebiyle fesih hakkının kullanması ile birlikte kıdem tazminatına hak kazanılacağının kabulü gerekir. İşçinin hangi amaçla bu hakkı kullandığı, kıdem tazminatına hak kazanması açısından önem arz etmemektedir.

Anılan sebeple, davalı işçinin kıdem tazminatına hak kazandığı, işverence de kıdem tazminatının ödendiği ve ödemenin yersiz olmadığı anlaşılmaktadır. Bu halde, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, kabulüne karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.

gerekçeleri ile kararı bozarak; emeklilik sebebi ile iş akdini feshedip kıdem tazminatı alan işçinin, bir başka işyerinde çalışmaya devam edebileceğine hükmetmiştir.


SONUÇ

Yargıtay 22.Hukuk Dairesi’nin 17.04.2018 tarihli kararına göre;

1- Emeklilik sebebi ile yaşlılık aylığına hak kazanan veya yaş dışında hak kazanma koşulunu tamamlayan işçi, iş akdini feshederek kıdem tazminatını alabilir. 

2- Bu şekilde iş akdini fesheden işçi hemen ertesi gün başka bir işyerinde çalışmaya devam edebilir. Bu durum hakkın kötüye kullanma yasağını ihlal etmez ve kıdem tazminatının iade edilmesine gerek yoktur. 

Av. Eren Evren

        Okyay | Evren 
Avukatlık & Arabuluculuk 
   www.okyayevren.com

Yorum Bırak

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir