İşletmesel Karar- Feshin Zorunlu Olması

isletmesel-karar-feshin zorunlu

isletmesel-karar-feshin zorunlu

İş Kanunu'nun 18.maddesine göre;  Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.  Aynı Kanunu'nun 20.maddesine göre;  İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde iş mahkemesinde dava açabilir. Feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. Kanunun 21.maddesine göre ise; İşverence geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.

Bu açıklamaların ışığı altında; işveren işletmenin veya işin gereklerini geçerli fesih sebebi olarak gösterebileceğini görmekteyiz. İşletmesel karar olarak da anılan bu durum işverenin ekonomik sebeplerle bölüm kapatması veya işçi çıkarması ya da işin gereği olarak re-organizasyona gidip bölüm kapatması ya da iş şartlarında değişiklik yaratması olarak karşımıza çıkar. 

Ancak her durumda; işletmesel kararın alınma sebepleri Yargının denetimi konusuna girmemekle birlikte, İşletmesel karar sebebi ile yapılacak feshin son çare olması ve feshin zornlu olması gerekir. Yargı organları işverenin fesihten kaçınmak için her türlü yola başvurup başvurmadığını ve feshin son çare olması ilkesi uyarınca alınan işletmesel karar ile arzu edilen sonucun fesih dışında başka bir yöntemlerle de alınıp alınamayacağını denetleyebilirler. 

Buna göre; ekonomik sebeplerle feshe başvuran işverenin, fesihten önce başka tasarruf önlemleri alıp almadığı, fesihler sırasında yeni bir yatırıma girip girmediği gibi konular araştırılırken, bölüm kapatma ve re-organizasyon gibi sebeplerle, kapatılan bölümde çalışan personelin başka bir bölümde değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ya da fesihten başka yöntemlerin denenip denenmediği araştırılmaktadır. 

Yargıtay 22. Hukuk Dairesi'nin 11.11.2015 tarih ve 2015/29258 E ve 2015/30478 K sy kararında işveren tarafından alınan işletmesel kararın uygulanmasında feshin son çare olması yani feshin zorunlu olması hususları tartışılmıştır. Karara konu olan olaylarda;

Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin iş sözleşmesinin geçersiz sebeple feshedildiğini beyanla işe iade davasının kabulü ile işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücret alacağına hükmedilmesini istemiştir.

Davalı vekili sözleşmenin feshinin zorunlu sebeplere dayandığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Mahkemece, davacının iş sözleşmesinin feshinin haklı veya geçerli bir sebebe dayanmaksızın feshedildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Karar davalı vekilince temyiz edilmiştir.

yargitay

Dosyayı inceleyen Yargıtay 22.Hukuk Dairesi'ine göre; 

İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma imkanlarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.

Somut olayda,

1- Davacının pet şişe üretim ve onarım bölümünde çalıştığı, davalı işveren ile Aydın Valiliği arasında 03.12.2010-02.12.2014 arasını kapsayan Madran suyuna ilişkin kira sözleşmesinin olduğu, sözleşmenin yenilenmediği, işveren şirketin belediye harçlarının artması ve maliyetin çok yükselmesi sebebiyle işletmedeki pet şişe bölümünü kapattığı,

2- Kapatılan bölümde çalışan işçilere Sakarya ya da Hendek'teki işletmelerde işe devam edebilme hakkı sunulduğu, davacının kabul etmediği,

3- Valilik ile sözleşmenin yenilenmesi ve davacının çalıştığı bölümün yeniden faaliyete geçmesi ihtimaline binaen ücretsiz izin teklifinin de işverence işçilere teklif edildiği, davacının bu teklifi de kabul etmediği dosya kapsamından sabittir.

Bu durumda davalının iş sözleşmesini işletmesel zorunlulukla ve son çare olarak feshettiği feshin geçerli olduğu anlaşılmakla mahkemenin işe iade kararı yerinde görülmemiştir. 

gerekçesi ile işe iade kararını veren Yerel Mahkeme kararını ortadan kaldırmıştır. 

—————————–

SONUÇ:

1- İşletmesel karar sebebi ile feshe başvuran işveren için fesih son çare olmalı yani feshin zorunlu olması gerekmektedir. 

2- Fesihten önce işçiye başka bir işyte veya başka bir işyerinde çalışma teklif edilmesi ya da bir süre ücretsiz izin önerilmesi feshin son çare olması ilkesine uyulduğunu gösterebilir. 

Av. Eren Evren

           Okyay | Evren 

Avukatlık & Arabuluculuk Ofisi

        www.okyayevren.av.tr

 

Yorum Bırak

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir