İşçinin davranışları sebebiyle iş sözleşmesinin feshedilebilmesi için, işçinin iş sözleşmesine aykırı, sözleşmeyi ihlal eden bir davranışının varlığı gerekir. İşçinin kusurlu davranışı ile sözleşmeye aykırı davranmış ve bunun sonucunda iş ilişkisi olumsuz bir şekilde etkilenmişse işçinin davranışından kaynaklanan geçerli bir fesih söz konusu olur. Buna karşılık, işçinin kusur ve ihmaline dayanmayan sözleşmeye aykırı davranışlarından dolayı işçiye bir sorumluluk yüklenemeyeceğinden işçinin davranışlarından kaynaklanan geçerli fesih nedeninden de bahsedilemez.
İşçinin davranışlarından ve yeterliliğinden kaynaklanan nedenler, aynı Kanun’un 25. maddesinde belirtilen nedenler yanında, bu nitelikte olmamakla birlikte, işyerlerinde işin görülmesini önemli ölçüde olumsuz etkileyen nedenlerdir. İşçinin davranışlarından veya yetersizliğinden kaynaklanan nedenlerde, iş ilişkisinin sürdürülmesinin işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde beklenemeyeceği durumlarda, feshin geçerli nedenlere dayandığını kabul etmek gerekecektir.
İspat yükü kendisinde olan işveren, geçerli ve haklı nedende davacının davranışının veya yetersizliğinin işyerinde olumsuzluklara yol açtığını ve iş ilişkisinin çekilmez hal aldığını da ispat etmelidir.
İşçinin işyerinde uyuması işveren açısından haklı fesih sebebi yapılabilir mi ? Bu soruya Yargıtay 9.Hukuk Dairesi’nin 06.03.2017 tarih ve 2016/6401 E ve 2017/3237 K sy kararında cevap verilmiştir. Karara konu olan olaylarda;
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinin paketleme bölümünde depocu olarak çalıştığı, 25/06/2015 tarihinde gece vardiyası mesaisi için işyerine gittiğinde içeri alınmadığı ve sözlü olarak işine son verildiğinin bildirildiğini ve fesih nedeni olarak işyerinde uyurken yakalanmasının müvekkiline bildirildiğini, müvekkilinin işyerine uyuduğu gerekçesiyle savunmasının daha önce alındığı fakat savunmasında da belirttiği gibi yemek saatinde (paydos saatinde) uyumuş olup mesai saatinde kesinlikle böyle bir durum gerçekleşmediği ve mesaisine bir etki etmediğini, iş akdinin haklı ve geçerli neden olmadan feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarının hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davacının 20/06/2015 tarihinde mesai saatleri içerisinde işini bırakarak uyuduğu ve aynı tarihte alınan savunmasında “gece uyuyamadığı için uyuduğu” şeklinde imzalı beyanda bulunduğu, dava dilekçesinde iddia edildiği gibi yemek molasında değil mesai saati içinde saat 11.00 civarlarında uyuduğunun tespit edildiğini, davacının genel olarak işyeri kurallarına uymadığı, daha öncede yasak olduğu halde işyerinde 2 kez sigara içmekten bir kez de kavga etmesi sebebiyle savunmasının alındığını, iş akdinin haklı ve geçerli sebeple feshedildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Yerel Mahkemece, davacıya isnat olunan 20/06/2015 tarihli uyuma eylemi sabit ise de, davacının daha öncesinde uyuduğu yönünde yazılı fesih bildiriminde bir iddia olmadığı gibi dosyaya bu yönde bir delil de sunulmadığı, davacının çalışırken arabacı olarak paketleme bölümünde çalıştığı, mesai saatleri içinde uyumasının şirketi ağır bir tehlike altına sokacak bir işte davacının çalışmadığı, davacının bir seferden ibaret uyuma eyleminin 4857 Sayılı Kanun’un 25/2 maddesi kapsamında kalan bir durumun olmadığı, geçerli fesih yönünden yapılan değerlendirmede ise; uyuma eyleminin davalı iş yerinin iş akışını bozduğu yönünde davalı tarafın bir iddiası ve delili bulunmadığı gibi gerekçeleriyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Dosyayı inceleyen Yargıtay 9.Hukuk Dairesi’ne göre;
Davacının mesai saati içinde uyuduğu mahkemenin de kabulündedir. Ancak mahkemece, davacının bu eyleminin iş akışını bozduğu yönünde davalı tarafın iddiası ve delili bulunmadığı gerekçesiyle fesihte geçerli neden bulunmadığı kabul edilmiş ise de, bu gerekçeye katılma olanağı bulunmamaktadır.
Zira, davacının bu davranışı yaptığı işin niteliğiyle değerlendirildiğinde, iş güvenliğini tehlikeye düşüren bir hal söz konusu değil ise de işin akışında aksamaya neden olduğu ve işveren açısından da iş ilişkisinin devamını olumsuz yönde etkileyen bir davranış olduğu kuşkusuzdur. Sonuç olarak söz konusu fesihte haklı neden yoksa da geçerli fesih nedeni bulunduğundan davanın reddi yerine kabulü hatalıdır.
gerekçeleri ile Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA karar verilmiştir.
SONUÇ
1- İşçinin işyerinde uyuması görevi gereği işgüvenliğini tehlikeye atan bir durum olmasa bile geçerli sebep olarak kabul edilir.
2- Güvenlik görevlisi gibi uyumaması gereken görevlerde çalışan işçinin uyuması ise haklı sebep olarak kabul edilir.
Av. Eren Evren
Okyay | Evren
Avukatlık & Arabuluculuk
www.okyayevren.com