İşyerinde Verilen Eğitimler Çalışma Süresinden Sayılır mı ? Fazla Mesai Ücreti Ödenir mi ?

İşyerinde çalışanlara verilen eğitim işverenin yasal yükümlülüklerinden kaynaklanabileceği gibi isteğe bağlıda düzenlenebilmektedir.  Gerçekten de İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 17.maddesine göre; İşveren, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini almasını sağlar. Bu eğitim özellikle; işe başlamadan önce, çalışma yeri veya iş değişikliğinde, iş ekipmanının değişmesi hâlinde veya yeni teknoloji uygulanması hâlinde verilir. Eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni risklere uygun olarak yenilenir, gerektiğinde ve düzenli aralıklarla tekrarlanır.
Eğitim yukarıda örneği verildiği şekilde,  yasal zorunluluklardan kaynaklanabileceği gibi genelde isteğe bağlı da eğitimler verilmektedir.

Örneğin İşverenler ilk olarak işe aldığı personele, yapacağı iş konusunda bilgi verme amaçlı eğitime başlamakta; sonrasında oryantasyon, inovasyon amaçlı da gerçekleşebilmektedir. Eğitimler işveren dışında eğitim kuruluşları tarafından sağlanan organizasyonlarla da yapılabilmektedir.

İşçilerin, eğitimin verildiği yere gidip geldikleri süreler, eğitim sırasında geçirdikleri sürelerin çalışma sürelerinden sayılıp sayılmayacağı, Eğitimde geçen sürelerin çalışma süresine eklenip fazla mesai ücretine hak kazanıp kazanmayacakları hususunun değerlendirilmesi gerekmektedir.

6331 sy yasanın 17/7 maddesinde; Bu madde kapsamında verilecek eğitimin maliyetinin çalışanlara yansıtılamayacağı ve eğitimlerde geçen sürenin çalışma süresinden sayılacağı ve eğitim sürelerinin haftalık çalışma süresinin üzerinde olması hâlinde, bu süreler fazla sürelerle çalışma veya fazla çalışma olarak değerlendirileceği açıkça düzenlemiştir. Bu sebeple İş Sağlığı ve Güvenliği kapsamında verilen eğitimlerde konu açıktır.
Ancak İş Sağlığı ve Güvenliği kapsamında verilmeyen, örneğin işçiye sertifika ya da uzmanlık kazandıran eğitimler veya kongre ya da seminerler de çalışma süresinden değerlendirilecek midir ?
Konu ile ilgili Yargıtay 9.Hukuk Dairesi’nin 20.03.2017 tarihli ve 2017/14949 E ve 2017/4416 K sy kararında bu konu kısmen de olsa tartışılmıştır. Karara konu olan olaylarda;

Davacı vekili; davacının 18/08/2008 tarihinden iş sözleşmesini haklı nedene dayanarak feshettiği 03/01/2012 tarihine kadar davalı işyerinde bölge satış müdürü olarak çalıştığını, çalışma saatlerinin çok üzerinde çalışan davacıya fazla çalışma karşılıklarının ödenmediğini ileri sürerek, kıdem tazminatı ile fazla çalışma alacağının ödetilmesini istemiştir.

Davalı vekili; bölge satış sorumlusu olarak çalışan davacıya baskı yapıldığı iddialarının doğru olmadığını, 2011 Aralık ücretinin 03.01.2012 tarihinde ödendiğini, davacının fazla çalışma yapmadığını, iş akdine göre ücretin fazla çalışma ücretlerini de kapsadığını, her ay davacıya prim verildiğini, prim ödemelerinin yıllık 270 saati aşan çalışma olsa bile karşıladığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece dava reddedilmiş ancak Yargıtay’ın davacı işçinin üst düzey yönetici olup olmadığının daha detaylı araştırılması gerekçesi ile kararın bozulmasının ardından mahkemece bozma ilamına uyularak davanın kısmen kabulüyle fazla çalışma ücretlerinin davalıdan tahsiline hükmedilmiştir.

Kararı, tarafların vekilleri temyiz etmiştir.

yargitay

Dosyayı inceleyen Yargıtay 9.Hukuk Dairesi; diğer bozma gerekçesinin yanında eğitim sürelerinin çalışma süresine dahil olarak hesaplanması ile ilgili olarak;

Diğer yandan davacının eğitim amaçlı olarak katıldığı kongrelere yönelik de bu süreye karşılık olmak üzere haftada 7 saat fazla çalışma ücreti hesaplanmıştır. Davacı işçi belirtilen süre içinde fiilen çalışmamış ve işverene belirtilen anlamda bir fayda sağlamamıştır. Bu sebeple davacının bilgi ve performansını arttırma amacıyla yapılan bu tür toplantılarda geçen sürenin, fazla çalışma olarak değerlendirilmesi de isabetsizdir.

şeklinde bir değerlendirme yapmıştır.


SONUÇ 
1- İşyerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında verilen eğitimler işverenin yasal yükümlülüklerinden olup bu eğitimlerde geçen süreler çalışma süresinden sayılır ve haftalık çalışma süresi aşılmış ise fazla mesai ücreti ödenmesi gerekir.
2- İşyerinde verilen eğitimler  İş Sağlığı ve Güvenliği kapsamında verilmemiş ise; Bu durumda;
          a- Eğitime katılım mecburi mi ?
          b- Eğitim işçinin kendisinden çok işverene mi yararlı ?
gibi kriterlere bakmak gerekli. Bu durumda işveren katılımı mecburi tutmuş ise veya işçinin eğitim alması çoğunlukla işverene yaramış ise (Örneğin sadece o işyerinde kullanılan bir teknoloji ya da makine ile ilgili eğitim) bu durumda verilen eğitimler çalışma süresinden sayılabilir, inceleme konusu kararda olduğu gibi işverene bir yarar sağlamıyorsa o zaman işyerinde verilen eğitimler çalışma süresinden sayılmaz.

Av. Eren Evren

        Okyay | Evren 

Avukatlık & Arabuluculuk 

   www.okyayevren.com

11 yorum

  1. hocam iyi çalişmalar 2014 beri halkeğitim merkezininde temizlik işçisiyim 8.00 giriş 17,30çıkış akşam sanat okulu olduğundan 18.00- 21.00 çıkıs her gün 4 saat akşam mesai yapmaktayım aylık 80 saat yapıyor.hocam kayıt tutma yok sadece temizlik işcisi taserön şirketten asgari ücret olarak gösteriyor bana fazla mesai 1000lira para veriyorlar nasıl kanıtlama yapabılırım burda kurslardaki hocalardan imza toplasam yada kafede sahit göstersem sonuç elde edebilirmiyim

  2. Merhaba, ben enerji sektöründe özel bir şirkette çalışıyorum. Şirketimiz bazen yurtiçinde, bazen yurtdışında bakımlarını yaptığımız makinalar ile ilgili eğitimlere yolluyor. Fakat eğitim sertifikalarını bize vermiyor. Sizce bu sertifikaların teslim edilmesi gerekmez mi? İleride sözleşme sürem dolduğunda, başka bir firmada çalışmak istersem bana bu belgeler gerecek. Bu konuda ne yapabilirim? Bununla ilgili bir kanun hükmü var mıdır?

  3. Merhaba Eray bey mesaiyi saatleri dışında iş eğrimi yapılıyor videolu bunu izlemek zorunda mıyız ve ek mesai ücreti talep edebilirmiyiz

  4. Eren Bey merhaba,
    Pandemi nedeni ile ücretsiz izin sürecinde uzaktan eğitim ile zorunlu 12 saat İSG eğitine tabii tutulduk. Hangi zamanlarda eğitime katıldığım, eğitimi veren firma tarafından kayıt altına alındı. Bu süre için işverenin fazla mesai vermesi gerekir mi?

  5. merhaba

    işim ile ilgili bana bilgi kazandıracak bir eğitime katılıyorum. eğitim haftasonuna 10.00-17.00 arası yapılıyor.
    şirketin orada geçirdiğim zamanda yemek ve yol giderimi ödeme zorunluluğu var mı?

  6. Üniversitede Özel Güvenlik olarak çalışmaktayım. İçişleri Bakanlığı tarafından Valiliklere gönderilen yazıda ”üniversitelerde eğitim-öğretimin özgür ve güvenli ortamda sürdürülebilmesi, üniversite kampüsleri ve kampüs dışında bulunan ek binalarında, öğrenci yurtlarında öğrencilerin yoğunlukta bulunduğu açık ve kapalı alanlarda karşıt görüşlü öğrenci grupları arasında çıkabilecek kavga olaylarında öğrenci ile ilk teması kuracak olan özel güvenlik görevlilerine eğitim verilmesi gerektiği emir yazısı ile bildirilmiştir” yazısı yazmaktadır.

    Bağlı bulunduğumuz birimler bu eğitimin zorunlu olduğunu, izinli günde gidildiğinde mesai verilmeyeceğini, yemek ücreti verilmeyeceğini, hiçbir mazeretin kabul edilmeyeceğini, eğitime gitmeyenlerden savunma alınacağını söylemektedir.

    böyle bir durum mümkün mü?

  7. Eren Bey merhaba,
    Özel sektörde çalışıyorum. Sabah 7 de eğitim planlaması sunuldu. sabah 7 den 11 e kadar salı ve perşembe günleri eğitim alacakmış yönetici grubu.
    Buna katılımcı olmak zorunda mıyım? Okuduklarıma göre bu hem mesai ücretine, hem de şirket yararına bir eğitim olduğu için bunun ücrete tabi olduğunu düşünüyorum.
    Ücret vermezlerse, katılımcı olmayabilir miyiz? Katılımcı olmak zorunda mıyım?
    Beni yönlendirebilirseniz çok sevinirim. Saygılarımla.

    1. Verilen eğitim yasal bir yükümlülükten dolayı veriliyorsa o halde katılım zorunlu olacak ve çalışma süresinden sayılacaktır. Ancak keyfi bir eğitim ise burada da iki yönlü bir inceleme yapmak gerekir,
      A) Söz konusu eğitim spesifik olarak çalıştığınız işyerine/işverene yarar sağlıyorsa o halde çalışma süresinden sayılacaktır.
      B) Eğitim daha çok işçiye yarar sağlıyorsa çalışma süresinden sayılmayabilecektir.
      Ancak bu eğitime katılmamanız halinde, işveren bu durumu daha sonra gerekli eğitimin alınmaması sebebi ile işe yatkın olmadığınızı gerekçe göstererek iş akdinizi geçerli sebeple sona erdirme yoluna gidebilir.

  8. İş yeri temsilcisi her gün mesai bitiminde mecburi olarak günlük yaptıklarımızı görüşmek için toplantı yapıyor ve yaklaşık 1 saat sürüyor tarafıma mesai ücreti ödemesi gerekiyor mu

    1. bu toplantılar çalışma süresine dahildir ve haftalık çalışma süreniz bu toplantılar dahil 45 saati geçiyorsa fazla çalışma ücretine hak kazanırsınız

    2. Eren bey merhaba. Özel sektörde çalışmaktayım. Sabah mesai öncesi birifing adı altında 15 dk öncesi toplantı yapılıp erken işyerine geliyoruz ve kapanış mesai bittiğinde gene dağılmadan en fazla 30 dk birifingte amirler bekletip konuşma yapıyor. Bu düzen 6 yıl sürede devam etti halen bu düzende ve ayrıca kapanış sonrası bu süre bazen 30 dknin altına nadir düşüyor. Bu kalma sürelerinde mesai yansitilmiyor ama 5 dk işe kalayım yada sabah birifingte hemen savunma istiyorlar. Kanunen hak edişim nedir bir sözleşme maddelerinde boyle bir birifing şartı yok. Ayrıca eğitim için geldiğimiz erken saatleri yada izin günümüze denk gelmiş ise hiç bir miktarda ücret mesai yazilmiyor. Haftalık izin günüm’de mesai’ye geleceksin denilip bende önemli mazeret bildirdiğim halde müdür bey gelmezsen devamsızlık yazarım ifadesi kanunen yeri nedir ? Saygılar…..

Yorum Bırak

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir