İşverenine karşı dava açan işçilerin bazı durumlarda işverenin ekonomik olarak iflas etmesi ya da zor duruma düşmesi sebebi ile alacaklarını alamadığı görülmektedir. Bazı durumlarda da işverenler – özellikle toplu açılan davalarda- davaların ekonomik sonuçlarından kaçınmak için işyerini veya malvarlığını sahte işlemlerle devretmekte ve işçilerden mal kaçırırlar. Tüm bunlar sonucunda işçiler yargılama sonunda haklı çıksa da, mahkeme kararının gereğini elde edememekte ve çabaları sonuçsuz kalır. İşçilik alacakları için ihtiyati haciz kararı bir nebze olsun, yargılama sırasında işverenin malvarlığı üzerinde tedbir uygulanarak dava sonucu teminat altına alan bir düzenlemedir.
Ancak uygulamada işçilik alacakları için açılan davalarda ihtiyati haciz kararı verilmediği, ihtiyati haciz taleplerinin Mahkemeler tarafından reddedildiği görülmektedir. Bazen Mahkemelerce ihtiyati haciz talepleri ihtyati tedbir gibi algılanmakta ve tedbir hükümleri uygulanmaktadır.
Yargıtay 7.Hukuk Dairesi'nin 01.12.2015 tarih ve 2015/41193 E ve 2015/23780 K s kararında bu konu tartışılmıştır. Karara konu olan olaylarda; :Davacı vekili, müvekkilinin iş akdinin haksız sona erdiğini bu nedenle bazı işçilik alacaklarının tahsili ile davalının mal kaçırmak istediğini bu nedenle davalının taşınır ve taşınmazlarına ihtiyati tedbir mahiyetinde haciz konulmasını istemiştir.
Yerel Mahkemece 6100 sayılı HMK'nın 389.maddesine göre uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilmesi mümkün olduğu değerlendirilmiş ve %20 oranında teminatın yatırılması halinde devrin önlenmesi amacıyla, tedbir mahiyetinde ihtiyati haciz konulmasına…" karar verilmiştir.
31/08/2015 tarihinde verilen ihtiyati haciz kararının kaldırılması için davalı vekilince 14/09/2015 tarihli dilekçe ile itiraz edilmiş ve bu itiraz 16/10/2015 tarihli karar ile red edilmiş ve bu red kararı davalı vekilince 04/11/2015 tarihli dilekçe ile temyiz edilmiştir. İhtiyati haciz kararının temyiz edilmesi üzerine, mahkemece 04/11/2015 tarihli ek karar ile 2015/121 E. sayılı ilamıyla ihtiyati tedbir talebiyle ilgili olarak temyiz yoluna gidilemeyeceği gerekçesiyle temyiz isteminin reddine karar verilmiştir.
Hükmün temyiz edilemeyeceğine dair karar Davalı Vekilince temyiz edilmiş ve konu Yargıtay 7.Hukuk Dairesi'nin önüne gelmiştir.
Yargıtay 7.Hukuk Dairesine göre;
Mahkemece, 31/08/2015 tarihli "niteliği itibariyle ihtiyati haciz" kararına yanlış anlam verilmek suretiyle ihtiyati tedbir olarak nitelendirilmesi sonucunda temyiz isteminin reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup mahkemenin 04/11/2015 tarihli ek kararı bozularak ortadan kaldırılmalı ve davalının 16/10/2015 tarihli karara yönelik temyiz itirazları incelenmelidir.
İİK'nun 257/1 maddesinde rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcu nedeniyle ihtiyati haciz istenebileceği açıklanmış iken 2.bentte vadesi gelmemiş borçtan dolayı hangi hallerde ihtiyati haciz istenebileceği açıklanmıştır.
Somut olayda, davacı vekili müvekkilinin iş akdinin haksız sona erdirildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile bazı işçilik alacaklarının tahsili istemiştir.
Bu durumda geçici hukuki koruma yollarından biri olan ihtiyati hacizde mahkemece davacının ihtiyati haciz isteminin hangi alacaklara ve taşınmaz veya taşınmazlara ilişkin olduğu somut olarak açıklatıldıktan sonra davacının tazminat talebi ile orantılı ve davalının hayatını etkilemeyecek biçimde "tedbirde ölçülülük" ilkesine uygun bir karar verilmesi gerekirken, bu ilkelere uygun düşmeyecek biçimde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı M. K. vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ
1- İşçilik alacakları ile ilgili davalarda ihtiyati haciz kararı verilebilir.
2- Mahkemece verilen ihtiyati haciz kararına karşı İhtiyati Tedbir olmadığı için temyiz yoluna başvurulabilir
3- İşçilik alacakları için verilecek ihtiyati haciz kararında; tedbirde ölçülülük ilkesi de göz önüne alınarak, İşverenin tüm malvarlığına değil, işçinin alacağına yetecek miktarda malvarlığına, kararda somut olarak gösterilip sayılmak üzere ihtyati haciz kararı verilebilir.
Av. Eren Evren
Okyay | Evren
Avukatlık & Arabuluculuk Ofisi