İşe İade Davalarında İşe Başlatmama Tazminatı

ayrimcilik-yasagi-idari-para-cezasi

İşçi tarafından açılan işe iade davalarında Mahkeme işverenin feshinin haklı veya geçerli bir sebebe dayalı olmadığını tespit ederse; feshin geçersizliğine ve iş akdi feshedilen işçinin işine iadesine karar verir. İşe İade davasına bakan mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde otomatik olarak boşta geçen sürenin 4 aylık kısmının işçiye ödenmesine karar verilir.

Dört aylık boşta geçen süreye ilaveten Mahkemece, İşverenin işçinin başvurusuna rağmen işçiyi işe almaması halinde ödemesi gerekli tazminat miktarını da baştan belirler.

İş Kanunu‘nun 21.Maddesine göre; İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.

Peki Mahkeme; dört ay ile sekiz ay arasında verilmiş olan takdir yetkisini kullanırken neye dikkat eder ve işe başlatmama tazminatını neye göre belirler ?

İş Kanununda bu konuda bir açıklık bulunmamakla birlikte yasanın gerekçesinde İş sözleşmesinin sona erdirilmesi ile işe başlatmama sebepleri göz önünde bulundurulacağı düzenlenmiştir.

Yargıtay’ın 2013 yılında bu konu ile ilgili olarak verdiği en son kararında işe başlatmama tazminatının belirlenmesinde işçinin kıdeminin esas alınacağı düzenlenmiştir.

Buna göre; 5 yıla kadar kıdemi olan işçi için 4 ay, 5 ile 15 yıl arası kıdemi olan işçi için 5 ay ve 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık tutarın belirlenmesi gerektiğine hükmedilmiştir. Ancak feshin sebebine göre tazminat tutarının 8 aylık ücret tutarına kadar yükseltilebileceğine de dikkat çekilmiştir.

Bununla birlikte aynı karara göre; İşletme gerekleri ile fesihte emeklilik nedeninin gösterilmesi ve davacının emekliliğe hak kazanması halinde işe başlatmama tazminatı alt sınırdan belirleneceği düzenlenmiştir.

Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin kararına konu olan olayda ise; 12 yıldır işyerinde çalışan işçinin iş akdine performans düşüklüğü ile son verilmiş olup işveren yargılama sırasında performans düşüklüğünü kanıtlayamamış ve Yerel Mahkemece işçinin işe iadesine ve işe başlatmama halinde 4 aylık ücretinin tazminat olarak belirlenmesine karar verilmiştir.

Yargıtayca işe iade kararı doğru bulunmakla birlikte işe başlatmama tazminatının dört ay olarak belirlenmesi hatalı görülmüş ve işçinin kıdemine göre 5 ay belirlenmiştir.

Kararın özeti şu şekildedir,

“Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 31. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halinde işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. ( 08.04.2008 gün ve 2007/27773 Esas, 2008/7819 Karar sayılı ilamımız ). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır. ( YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ E. 2013/3199 K. 2013/9270 T. 18.3.2013)

Yalnız işe başlatmama tazminatının kaç aylık ücret tutarında belirleneceği ile ilgili olarak 22.Hukuk Dairesi ile 7.Hukuk Dairesi’nin bu yönde bir kararına rastlamadığım için bu dairelerce görülen davalarda farklı kararların çıkma olasılığını da göz önünde bulundurmak gerekir.

            Av. Eren Evren

             Okyay | Evren 

Avukatlık & Arabuluculuk Ofisi

        www.okyayevren.com

4 yorum

  1. Merhabalar tıs sozlesmesi olan kurumlarda ise başlatma tazminatı mahkeme kararı çıktığı tarihte tıs sözleşmesinde geçerli olan ücret üzerinden mi hesaplanır yiyecek ulaşım gibi haklar burut ücret üstüne eklenir mı

  2. Selamin alaküm benden de 2008 isten cikarildum 2009 ise tekrar iadem oldu su an calisiyom ise iade olan en az4 en fazla 8 magis edemesi yapmadilar sonra kendiler biseyler yazip cizip beni tehtit ettiler imzalatilar 10 sene gecti beni bu hakimi ala bilirmiyim

  3. Ben 2015 senesinde işten çıkartıldığımda brüt 7.243,47 TL maaş alıyordum. Emsal işçinin brüt ücreti şu an 8.448,78 TL. Mahkeme 4 maaş işe başlatmama tazminatına hükmetti. Bu durumda, 8.448,78*4=33.795,13 TL mi alacağım? Yoksa işe başlatmama tazminatı hesabında da şu an geçerli olan kıdem tazminatı tavanı 4.426,16 TL mı esas alınacak? Yani, 4.426,16*4=17.704,64 TL mi ödeme alacağım? Böyle bir durumda yüksek maaşlı işçiyi atmak her halükarda işverenin lehine olmuyor mu?

Yorum Bırak

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir